Εμβοές

Εμβοή ονομάζεται το βουητό που αντιλαμβάνεται κανείς στο αυτί ή στα αυτιά του ή συνολικά στο κεφάλι του, χωρίς, όμως, να υπάρχει κάποια εξωτερική πηγή ήχου. Ο ήχος που ακούει κανείς παράγεται από το ίδιο το αυτί του και γίνεται αντιληπτός μόνο από τον ίδιο τον ασθενή! Συχνά περιγράφεται από τους ασθενείς σαν κουδούνισμα, βουητό, σφύριγμα ή σαν να ακούνε τζιτζίκια. Όταν είναι μεγάλης έντασης μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία ή και άγχος στον ασθενή. Επίσης να διευκρινίσουμε ότι οι εμβοές είναι ένα σύμπτωμα και όχι διάγνωση! 

Σε τι συχνότητα εμφανίζονται;

Αποτελούν αρκετά συχνό σύμπτωμα με το 10-15% περίπου του πληθυσμού να έχει βιώσει εμβοές σε κάποια στιγμή στη ζωή του και το 20% των συμπτωματικών ασθενών να αναζητούν ιατρική βοήθεια με το 6% αυτών να εμφανίζονται με ιδιαίτερα έντονη συμπτωματολογία. Παρότι η συχνότητα τους αυξάνεται σε μεγάλες ηλικίες, δεν είναι σπάνιες και σε παιδιά.

Τι προκαλεί τις εμβοές;

Πολλά είναι τα αίτια που προκαλούν τις εμβοές, από την παρουσία βύσματος κυψελίδας στο έξω ους έως ωτικές φλεγμονές και βλάβες ή όγκους της περιοχής η του ακουστικού νεύρου. Μια από τις συχνότερες αιτίες αποτελεί η έκθεση σε υψηλής έντασης θόρυβο είτε επαγγελματική (π.χ. πιλότοι, χειριστές μηχανημάτων, μουσικοί) είτε λόγω ψυχαγωγίας (π.χ. σκοποβολή, κυνήγι). Προκαλούνται όμως και από παθήσεις εκτός του ωτός, όπως της σπονδυλικής στήλης ή της κροταφογναθικής άρθρωσης, από καρδιαγγειακές νόσους (υπόταση, υπέρταση), σακχαρώδη διαβήτη, ημικρανία, αλλεργίες, υποθυρεοειδισμό. Ακόμη, σε περισσότερα από 200 συνταγογραφούμενα φάρμακα περιγράφονται οι εμβοές ως δυνητικές παρενέργειες.

Σχετίζονται οι εμβοές με την απώλεια ακοής;

Στις πιο πολλές περιπτώσεις σχετίζονται με κάποιο βαθμό απώλειας ακοής π.χ. από χρόνια έκθεση σε θόρυβο ή πρεσβυακουσία (πτώση ακοής λόγω ηλικίας).

Πώς μπορούν να επιδεινωθούν οι εμβοές;

• Από τον έντονο θόρυβο (για παράδειγμα ηχεία μουσικής, ηλεκτρική σκούπα, μοτοσυκλέτες, που πρέπει να αποφεύγεται και οι ασθενείς να προστατεύονται με κάθε τρόπο (π.χ. με χρήση ωτασπίδων).
• Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ έχει βρεθεί ότι προκαλεί όξυνση των εμβοών σε ορισμένα άτομα.
• Υπάρχουν κάποιες κατηγορίες τροφών που θεωρείται ότι επηρεάζουν τις εμβοές:

• Η κατανάλωση καφεῒνης (καφές, μαύρο τσάι, coca-cola) μπορεί να προκαλέσει αύξηση των εμβοών.
• Tο τυρί και η σοκολάτα.
• Το αλάτι. Η μείωση του μπορεί να μειώσει και την ένταση των εμβοών.
• Tonic water. Περιέχει κινίνη που μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει τις ήδη υπάρχουσες εμβοές.
• Αλκοόλ. Η μεγάλη κατανάλωση μπορεί να προκαλέσει σχεδόν σε όλους εμβοές ενώ σε άλλους να λειτουργήσει καταπραϋντικά.
• Κόκκινο κρασί.
• Τα ηδύποτα που έχουν ως βάση τους κόκκους δημητριακών (ουίσκι, τζιν, βότκα), μπορούν να προκαλέσουν εμβοές.

• Η νικοτίνη έχει σχετιστεί με την αύξηση των εμβοών.
• Η ασπιρίνη και μερικά αντιβιοτικά καθώς και πλήθος φαρμακευτικών ουσιών που δυνητικά μπορούν να προκαλέσουν εμβοές μπορούν και να επιδεινώσουν τις ήδη υπάρχουσες , οπότε ο θεράπων ιατρός πρέπει να ενημερώνεται και να προσαρμόζει τη δοσολογία και το είδος της αγωγής.
• Ο έλεγχος του άγχους συμβάλλει στην μείωση της έντασης των εμβοών σε πολλούς ασθενείς.

Δεν κινδυνεύετε να πάθετε τίποτα από τάζουν σε κίνδυνο την ακοή και δεν έχουν καμία σχέση με άλλα νευρολογικά προβλήματα. Για πολλούς ασθενείς είναι, όμως, ανυπόφορες. Είναι εξαιρετικά σπάνιο να σχετίζονται με κάποιο πρόβλημα υγείας. Σε τέτοιες, μάλιστα, τις περιπτώσεις μπορούν και να θεραπευτούν, π.χ. αν υπάρχει κάποια αγγειακή ανωμαλία σε του ακουστικού

Διαβάθμιση εμβοών

Μια ταξινόμηση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι η εξής:

• Βαθμός 0: Aπουσία εμβοών
• Βαθμός 1:Εμβοές που γίνονται αντιληπτές μόνο με προσοχή και δεν ενοχλούν ιδιαίτερα
• Βαθμός 2: Ανεκτές εμβοές που μπορούν να αγνοηθούν τις περισσότερες φορές
• Βαθμός 3: Ανεκτές εμβοές που είναι δύσκολο να αγνοηθούν
• Βαθμός 4: Εμβοές σε ενοχλητικό επίπεδο που προκαλούν συχνά έντονη δυσφορία
• Βαθμός 5: Εμβοές πολύ ενοχλητικές και ανυπόφορες τον περισσότερο καιρό ή συνεχώς

Αν ο βαθμός εμβοών σας είναι μεγαλύτερος από 3 μπορείτε να βελτιώσετε τον τρόπο ζωής σας αλλάζοντας τις μεθόδους που χρησιμοποιείτε για την αντιμετώπισή τους.

Τι πρέπει να κάνει ένας ασθενής με εμβοές;

Είναι απαραίτητη η εξέταση από ΩΡΛ για τον αποκλεισμό κάποιας οργανικής αιτίας που μπορεί να σχετίζεται με τις εμβοές και την αναζήτηση αντίστοιχης ιατρικής αντιμετώπισης. Στην αντίθετη περίπτωση οι ασθενείς μπορούν να θεωρηθούν υποψήφιοι για εφαρμογή μεθόδων όπως η ηχοκάλυψη (masking) ή οι τεχνικές χάλάρωσης. Μπορεί να παρατηρηθεί μείωση των εμβοών κατά την έναρξη μιας νέας θεραπείας ή και αυτόματα χωρίς καμία θεραπεία.

ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΕΜΒΟΕΣ

1. Αποφύγετε τους δυνατούς ήχους-ταξιδέψτε π.χ. με αεροπλάνο με χρήση ωτασπίδων
2. Αν συνυπάρχει βαρηκοία χρήσιμη είναι η χρήση ακουστικών βαρηκοίας
3. Απασχοληθείτε με πράγματα που σας ευχαριστούν και παραμείνετε ενεργητκοί
4. Κάνετε θετικές σκέψεις-αντισταθμίστε κάθε αρνητική σκέψη με μια θετική
5. Kαταπολεμήστε το άγχος με οποιονδήποτε τρόπο
6. Μάθετε τεχνικές χαλάρωσης και εντάξετέ τις στον καθημερινό τρόπο ζωής σας
7. Έχετε σε λειτουργία στον χώρο που βρίσκεστε ραδιόφωνο ή τηλεόραση ακόμη και αν δεν το ακούτε. Η χρήση ακουστικών περιορίζει ακόμη περισσότερο τις εμβοές.
8. Επιδιώξτε την παρουσία θορύβου χαμηλής έντασης (ψυγείο, κλιματιστικό, θόρυβος αυτοκινήτου)
9. Διατηρείστε την φυσική σας κατάσταση σε καλό επίπεδο
10. Αν δεν μπορείτε να κοιμηθείτε τοποθετείστε ένα ακουστικό μουσικής κάτω από το μαξιλάρι σας με την αγαπημένη σας μουσική.
11. Διορθώστε όλα τα οδοντιατρικά σας προβλήματα και βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα με την κροταφογναθική άρθρωση. Οι τεχνητές οδοντοστοιχίες θα πρέπει να εφαρμόζουν τέλεια.
12. Μασήστε τσίχλα
13. Υιοθετείστε διατροφή χαμηλή σε αλάτι και απομακρύνετε όλους τους πιθανούς επιβαρυντικούς παράγοντες σταδιακά παρατηρώντας αν η λήψη κάποιου από αυτούς σας επηρεάζει αρνητικά.
14. Συζητείστε με το θεράποντα ιατρό σας το πρόβλημα των εμβοών. Πιθανόν κάποια από τα φαρμακευτικά σκευάσματα που λαμβάνετε να χρειάζονται αντικατάσταση.