Ίλιγγος
To αίσθημα λιποθυμίας, περιστροφή αντικειμένων, σύγχυση, κρίσεις πανικού, συνήθη συμπτώματα τα οποία οδηγούν αρκετούς ανθρώπους στο συμπέρασμα ότι πάσχουν από ίλιγγο.
Τι συμβαίνει στην πραγματικότητα όμως και τι είναι ο ίλιγγος;
Ο ίλιγγος χαρακτηρίζεται από τη διαταραχή της ισορροπίας και από ένα ψευδές αίσθημα ότι τα πάντα γύρω μας κινούνται ή ότι κινούμαστε εμείς γύρω από τα αντικείμενα, χωρίς όμως αυτό να ανταποκρίνεται στην καθημερινότητα. «Βλέπω το δωμάτιο να περιστρέφεται», «Ζαλίζομαι», «Έχω αστάθεια», «Το
κεφάλι μου είναι βαρύ» είναι φράσεις τις οποίες συχνά ακούμε από ανθρώπους που ταλαιπωρούνται από ίλιγγο.
Τα είδη του ιλίγγου – Περιφερειακός και Κεντρικός ίλιγγος
Βασικό όργανο που συμβάλλει στην ισορροπία του ανθρώπου είναι ο λαβύρινθος, ο οποίος εντοπίζεται στο εσωτερικού του αυτιού μας. Οι λαβύρινθοι είναι δύο, ωστόσο ακόμα κι αν ο ένας έστω και λίγο υπολειτουργεί ή αν παρουσιάζεται βλάβη στο αιθουσαίο νεύρο, νεύρο που ενώνει το εσωτερικό του
αυτιού μας με τον εγκέφαλο, τότε αυτά συνδέονται με μια έντονη συμπτωματολογία όπως εμετός, ναυτία, βαρηκοΐα, εμβοές και αστάθεια με διάρκεια από λίγα λεπτά έως και αρκετές ημέρες. Όταν ο ίλιγγος εμφανίζεται με αυτή τη μορφή και αιτιολογία, καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για τον περιφερειακό ίλιγγο.
Στις περιπτώσεις αυτές άλλες αιτίες εμφάνισης αυτής της πάθησης είναι η νόσος Meniere, μια νόσος που οφείλεται σε διαταραχή της πίεσης του υγρού που κυκλοφορεί μέσα στους λαβυρίνθους, ο Καλοήθης Παροξυσμικός Ίλιγγος Θέσεως (BPPV), ο οποίος σχετίζεται με τους ωτόλιθους που ευθύνονται σε
μεγάλο βαθμό για την ισορροπία ή μη του ανθρώπου.
Ωστόσο, υπάρχει και ο κεντρικός ίλιγγος που οφείλεται σε διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος. Ο τύπος αυτός της πάθησης συνοδεύεται από αστάθεια, ναυτία και όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό αίσθημα περιστροφής. Τι μπορεί να μας προκαλέσει όμως αυτού του είδους τον ίλιγγο ; Όγκοι της
παρεγκεφαλίτιδας, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, σκλήρυνση κατά πλάκας, επιληψία και πάρκινσον είναι οι «συνήθεις ύποπτοι» που μπορεί να προκαλέσουν ίλιγγο κεντρικού τύπου.
Άλλες αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν ίλιγγο είναι ένα έντονο χτύπημα ή ένας έντονος κραδασμός ή ακόμα και η σταδιακή εκφύλιση με την πρόοδο της ηλικίας.
Διάγνωση Ιλίγγου
Η διάγνωση και αντιμετώπιση του ιλίγγου είναι αντικείμενο του ΩΡΛ και η διαδικασία είναι η ακόλουθη:
Πρώτο και πολύ σημαντικό βήμα είναι η λήψη ιστορικού του ασθενή με μεγάλη προσοχή. Χρειάζεται, οπωσδήποτε, να διευκρινιστεί η φύση και η διάρκεια των συμπτωμάτων, ώστε να γίνει κατανοητό εάν ο ασθενής πάσχει πραγματικά από ίλιγγο ή από κάτι διαφορετικό, όπως μια απλή ζάλη. Έπειτα, ακολουθεί
μια σειρά από εξετάσεις, όπως τεστ ισορροπίας, έλεγχος νυσταγμού, κατά τον οποίο με βάση τις κινήσεις των ματιών ο γιατρός μπορεί να ανιχνεύσει την ύπαρξη ιλίγγου και φυσικά ο έλεγχος ακοής, προκειμένου εξεταστεί η λειτουργία του αυτιού και του ακουστικού νεύρου. Μια πολύ σημαντική εξέταση είναι η
«Δοκιμασία Dix Hallpike», η οποία αποτελείται από μια σειρά ειδικών κινήσεων της κεφαλής και τους σώματος που μας βοηθά να ελέγξουμε την παρουσία Καλοήθους Παροξυσμικού Ιλίγγου Θέσεως. Ανάλογα με τα αποτελέσματα των παραπάνω εξετάσεων ο γιατρός μπορεί να ζητήσει και μαγνητική ή αξονική τομογραφία του εγκεφάλου ή των λιθοειδών οστών, για να προβεί και σε ένα γενικό απεικονιστικό έλεγχο και να έχει μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα.
Ανησυχητικά συμπτώματα Ιλίγγου
Εδώ να σημειώσουμε ότι υπάρχουν ορισμένα συμπτώματα τα οποία αποτελούν ενδείξεις για ακόμα σοβαρότερα προβλήματα και χρήζουν άμεσης διάγνωσης και φυσικά αντιμετώπισης. Μερικά από αυτά είναι ο ίλιγγος που ξεκινάει ξαφνικά και δεν επηρεάζεται από το αν αλλάξει η θέση του σώματος ή του
κεφαλιού μας, ο ίλιγγος που συνδέεται με νευρολογικά συμπτώματα, όπως η αδυναμία του μυϊκού ιστού και ο ίλιγγος που συνοδεύεται από κώφωση χωρίς όμως να υπάρχει ιστορικό της νόσου Meniere που προαναφέρθηκε.
Αντιμετώπιση – Θεραπεία Ιλίγγου
Η αντιμετώπιση και θεραπεία της εκάστοτε κατηγορίας ιλίγγου διαφέρει. Η ξεκούραση, η λήψη αντιεμετικών και κατασταλτικών του λαβυρίνθου, π.χ. αντιισταμινικά ή βενζοδιαζεπίνες αποτελούν τις συνήθεις οδηγίες που θα δώσει ένας ειδικός ΩΡΛ. Προτείνεται, επίσης, μιας μέτριας βαρύτητας φυσική
άσκηση. Στην περίπτωση του Παροξυσμικού Ιλίγγου Θέσεως εφαρμόζεται ο χειρισμός Epley ή Χειρισμός Επανατοποθέτησης Ωτοκονίας, σύμφωνα με τον οποίο ο ασθενής κάτω από την πλήρη καθοδήγηση του ειδικού και μόνο κάνει συγκεκριμένες κινήσεις του σώματος και του κεφαλιού του με στόχο την
επαναφορά των ωτόλιθων στη φυσιολογική τους θέση. Ο χειρισμός Epley και ο χειρισμός Semont είναι από τις μεθόδους που έχουν ποσοστό επιτυχίας ανώτερο του 80%. Με τέτοιου είδους πρακτικές αντιμετωπίζεται συνήθως ο ίλιγγος, χωρίς να απαιτείται να λάβει κάποια πολύ ειδική φαρμακευτική
αγωγή. Η εκάστοτε θεραπεία μπορεί να γίνει στο ιατρείο από τον ειδικό, ωστόσο είναι μείζονος σημασίας η έγκαιρη προσέλευση του ασθενούς στον γιατρό και η διάγνωση. Υπάρχουν, βέβαια και οι πιο σοβαρές καταστάσεις που για να αντιμετωπιστούν, απαιτούν νοσηλεία του ασθενούς. Αλλά αυτό δεν παύει να
εντάσσεται στις λίγες εξαιρέσεις, καθώς τις περισσότερες φορές η κατάσταση είναι ιάσιμη και πλήρως αντιμετωπίσιμη.
Τα συμπτώματα του ιλίγγου μπορεί να διαρκέσουν από μια ημέρα έως και μερικές εβδομάδες. Στις περιπτώσεις που τα συμπτώματα είναι έντονα, παρατεταμένα και άκρως ενοχλητικά προτείνεται συνήθως κάποια φαρμακευτική αγωγή που στοχεύει στην καταστολή τους. Ωστόσο, σημαντικό είναι να θυμόμαστε ότι τα φάρμακα αποτελούν μόνο προσωρινή λύση που παρέχει ανακούφιση, δεν αποτελούν θεραπεία.
Tips για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων Ιλίγγου στο σπίτι
1. Ξεκούραση στο κρεβάτι.
Ένας τρόπος, για να αντιμετωπίσετε μόνοι σας τα συμπτώματα του ιλίγγου είναι, όσο κι αν φαίνεται απλό, η ξεκούραση στο κρεβάτι. Όταν ξυπνάτε το πρωί, προσπαθήστε να σηκώνεστε πρώτα καθιστοί για περίπου δύο λεπτά, κι όχι απευθείας όρθιοι. Πολύ σημαντικό είναι επίσης να αποφεύγετε όσο μπορείτε να κοιμάστε από την πλευρά που εντοπίζετε ότι υπάρχει μεγαλύτερο πρόβλημα.
2. Άσκηση
Βάλτε στη ζωή σας την άσκηση, κάτι που βοηθά εξαιρετικά στην επαναφορά και τη φυσιολογική λειτουργία του λαβυρίνθου είναι δραστηριότητα των μυών. Τέλος, καλό είναι να αποφεύγετε το αλκοόλ, την καφεΐνη και τον καπνό, καθώς και τα τρία αυτά αποσυντονίζουν τον οργανισμό και επιδεινώνουν τα συμπτώματα. Σε κάθε περίπτωση βέβαια δεν θα πρέπει να παραλείπετε τις ασκήσεις ή οτιδήποτε άλλο σας έχει καταδείξει ο γιατρός σας ως μέρος της θεραπείας.
Χρειάζεται να είστε απόλυτα συνεπείς στις οδηγίες του.
